logo

çəkmək是什么意思_çəkmək读音|解释_çəkmək同义词|反义词

çəkmək

阿塞拜疆语

其他字母
西里尔字母 чәкмәк
拉丁字母 çəkmək
波斯-阿拉伯字母 چکمک‎

词源

与土耳其语 çekmek、克里米亚鞑靼语 çekmek、土库曼语 çekmek、加告兹语 çekmää同源。

也对比楚瓦什语 шак (šak, “女式短裙后部的红色蕾丝贴花”)。

发音

  • IPA(帮助)：[t͡ʃækˈmæk], [t͡ʃækˈmæj]
  • IPA(帮助)：[t͡sækˈmæk], [t͡sækˈmæj]
  • (大不里士) IPA(帮助)：[tsæhˈmɑχ][1]
  • 断字：çək‧mək

动词

çəkmək

  1. (及物) 与拉有关：
    1. (也作比喻义) 拉动
      Gəl bu masanı pəncərəyə doğru çəkək, mane olmasın!
      把这张桌子朝窗户那边拉一点，就不会挡路了。
      Əlbətdə onlar çalışacaqlar ki bizi öz tərəflərinə çəksinlər!
      他们肯定在尝试把我们拉向他们那一边！
    2. 划线；拖，拽
      • 2014，Rafael Qəribov，“Dost Sözü”，出自Afaq Şıxlı; Elman Tovuz编， Yeddidən biri. Bədii tərcümələr.，Baku:Adiloğlu, 页号18:
        Şair Afaqla tərcüməçi Afaq arasında xətt çəkmək çətindir.
        很难在诗人 Afaq 和翻译家 Afaq 中划出一条线。
      近义词： dartmaq、sürümək
    3. 撤回 [+夺格]
      • 2009年2月2日， Azərfoto İnformasiya Agentliyi‎[1]:
        Obama Iraqdan qoşunları çəkmək istəyir.
        奥巴马想从伊拉克撤军。
        [永久失效连结]
      近义词： geri çəkmək、çıxarmaq
  2. (及物) 铺设，安装（管道，线缆等）；修建，建设（道路等）
    Kəndimizə işıq və yol çəkiblər, ancaq qaz hələ çəkməyiblər
    他们已经给村子通了电、修了路，但是还没装天然气管。
    Neft kəməri çəkmək ― 铺设石油管道
    Asfalt çəkmək ― 铺混凝土
    Bağın ətrafına hasar çəkmək. ― 围着花园修一圈栅栏。
    近义词： tikmək、düzəltmək
  3. (及物) 吸烟，抽烟
    • 2010年3月5日， Musavat.com‎[2]:
      Tələbə olanda hamı siqaret çəkirdi deyə, mən də çəkdim.
      我还是学生的时候就学会了抽烟，因为身边的人都在抽。
    Kişi gündə bir qutu siqaret çəkirdi, yazıq tez öldü ― 这个男人每天抽一包烟；他很快就死掉了，真可怜。
    Qəlyan/çubuq çəkmək ― 抽水烟
  4. (及物) 吸引
    diqqət çəkmək ― 吸引注意力
    近义词： cəlb etmək
  5. (比喻, 及物) 使感兴趣
    • 2014年2月27日，Namiq Hüseynli， Azadlıq Radiosu‎[3]:
      -Yaxın zamanlarda hekayələr, yaxud roman kitabı buraxmaq planın varmı? Səni daha çox hansı mövzu çəkir?
      你在打算写一本短故事或者小说集吗？哪个主题是你最感兴趣的？
  6. (及物) 碾，磨
  7. (及物) 关闭
    • 2017年5月31日，Məlahət Rzayeva， Şərq‎[4]:
      Zəif nəticə göstərənlərə məktəbin qapısı göstərilir - çıx, ardınca qapını çək.
      对于那些表现不好的人，他们会指著学校大门——自己出去，然后关门。
    近义词： bağlamaq、örtmək
  8. (及物) 吸，吸收
    • 2016年6月16日，Nazilə Xaqani， İnter.az‎[5]:
      Yaşıl damlar yalnız möhtəşəm görünməklə kifayətlənmir, eyni zamanda istilik izolyasiyası edir, yağış suyunu çəkir və enerjiyə qənaət edir
      绿色屋顶不单只看起来壮观，同时还能隔绝炎热，吸收雨水，节约能量。
      [永久失效连结]
  9. (及物) 遭受，忍受，受苦
    çətinliklər çəkmək ― 经历困难
    zərər çəkmək ― 遭受破坏
    diş ağrisi çəkmək ― 受牙疼困扰
    Mən həyatımda çox ürək ağrısı çəkməli oldum ― 我不得不忍受着生活中的许多悲伤
  10. (及物) 与图画有关：
    1. 画，绘画，描绘
      şəkil çəkmək ― 画画
      Rəssam bu şəkili bir il ərzində çəkirdi ― 艺术家用了一年来画这幅画
    2. 拍摄，摄制（电影）
      Bu yaxınlarda bu barədə çox maraqlı bir film çəkiblər. ― 最近一部关于此事的有趣电影正在摄制。
    3. 照相
      Telefonum bir az köhnədir, yaxşı şəkil çəkmir. ― 我的手机有点旧了，拍不出好照片。
  11. (不及物) 持续
    Otuzdurduğum pulun hesabıma keçməsi nə qədər çəkər? ― 我要等多久，存的钱才能到账？
    Bu xoşbəxtlik nə qədər çəkər? ― 这份喜悦能持续多久？
  12. 与重量有关：
    1. (及物) 称重；称出某一重量的物品
      • 1987年2月14日，Fazil Sənan， Bazarda‎[6], 页号180; republished as Ölümə Ərizə，Baku，2012:
        Qardaş, yeddi kilo kartof çək.
        老兄，给我称七公斤马铃薯。
    2. (不及物) 重量为
      Tüfəng təxminən iyirmi kilo çəkir.
      这把枪重达20公斤。
  13. (及物) 击，打，掴（直接宾语只接 şillə、qapaz 等）
    şillə çəkmək ― 打耳光
    şapalaq çəkmək ― 掌掴
    qapaz çəkmək ― 拍打后脑勺
    近义词： şillələmək、qapazlamaq、şapalaqlamaq
  14. (及物) 戴上
    Maskanı üzünüzə çəkin, və 15 dəqiqə saxlayın.
    戴上面具，保持15分钟。
  15. (及物) 蒸馏
    Araq çəkmək
    蒸馏伏特加
  16. (不及物) 相像（一般与 tərəf (“边”) 的与格连用）
    • 2016年6月2日，Xatirə Qədirli， Axar.az‎[7]:
      Sərvərin də uşaq ikən musiqi ilə maraqlandığını görüb "ana tərəfə “çəkmisən” deyə zarafat edərmiş.
      他/她看见小时候的 Sərvər 对音乐感兴趣的时候，打趣道“你真像你妈妈”
    近义词： oxşamaq、bənzəmək
  17. (及物, 比喻) 想念，思念
    Vətən onu çəkir ― 他想念自己的祖国。

变位

çəkmək的变位
肯定
主语非过去分词 çəkən
主语过去分词 çəkmiş
主语将来确定分词 çəkəcəq
非主语分词 (mənim +) çəkdiyim (sənin +) çəkdiyin (属施 +) çəkdiyi (bizim +) çəkdiyimiz (sizin +) çəkdiyiniz (属施 +) çəkdiyi 或 çəkdikləri
çəkib
一般时间分词 çəkəndə
强化分词 çəkdikcə
特定时间分词 çəkərkən
情态分词 çəkərək
不定式 çəkmək
单数 复数
第一 第二 第三 第一 第二 第三
直陈 现在 一般 çəkirəm çəkirsən çəkir çəkirik çəkirsiniz çəkirlər
完成1 çəkmişəm çəkmisən,
çəkmişsən* 		çəkmişdir çəkmişik çəkmisiniz,
çəkmişsiniz* 		çəkmişlər
完成2 – çəkibsən çəkib(dir) – çəkibsiniz çəkib(dir)lər
过去 一般 çəkdim çəkdin çəkdi çəkdik çəkdiniz çəkdilər
连续 çəkirdim çəkirdin çəkirdi çəkirdik çəkirdiniz çəkirdilər
完成 çəkmişdim çəkmişdin çəkmişdi çəkmişdik çəkmişdiniz çəkmişdilər
将来 确定 çəkəcəyəm çəkəcəksən çəkəcək çəkəcəyik çəkəcəksiniz çəkəcəklər
不定 çəkərəm çəkərsən çəkər çəkərik çəkərsiniz çəkərlər
过去将来 确定 çəkəcəkdim çəkəcəkdin çəkəcəkdi çəkəcəkdik çəkəcəkdiniz çəkəcəkdilər
不定 çəkərdim çəkərdin çəkərdi çəkərdik çəkərdiniz çəkərdilər
条件 现在 çəksəm çəksən çəksə çəksək çəksəniz çəksələr
过去 çəksəydim çəksəydin çəksəydi çəksəydik çəksəydiniz çəksəydilər
虚拟 çəkəm çəkəsən çəkə çəkək çəkəsiniz çəkələr
劝励 çəkəsiyəm çəkəsisən çəkəsi çəkəsiyik çəkəsisiniz çəkəsilər
强制 现在 çəkməliyəm çəkməlisən çəkməli çəkməliyik çəkməlisiniz çəkməlilər
过去 çəkməliydim çəkməliydin çəkməliydi çəkməliydik çəkməliydiniz çəkməliydilər
证据 现在 çəkirmişəm çəkirmişsən çəkirmiş çəkirmişik çəkirmişsiniz çəkirmişlər
过去 çəkibmişəm çəkibmişsən çəkibmiş çəkibmişik çəkibmişsiniz çəkibmişlər
祈使 çəkim çək çəksin çəkək,
çəkəlim* 		çəkin çəksinlər
否定
主语非过去分词 çəkməyən
主语过去分词 çəkməmiş
主语将来确定分词 çəkməyəcəq
非主语分词 (mənim +) çəkmədiyim (sənin +) çəkmədiyin (属施 +) çəkmədiyi (bizim +) çəkmədiyimiz (sizin +) çəkmədiyiniz (属施 +) çəkmədiyi 或 çəkmədikləri
动副词 çəkməyib
一般时间分词 çəkməyəndə
强化分词 çəkmədikcə
特定时间分词 çəkməyərkən
情态分词 çəkməyərək
不定式 çəkməmək
单数 复数
第一 第二 第三 第一 第二 第三
直陈 现在 一般 çəkmirəm çəkmirsən çəkmir çəkmirik çəkmirsiniz çəkmirlər
完成1 çəkməmişəm çəkməmisən,
çəkməmişsən* 		çəkməmiş çəkməmişik çəkməmisiniz,
çəkməmişsiniz* 		çəkməmişlər
完成2 – çəkməyibsən çəkməyib(dir) – çəkməyibsiniz çəkməyib(dir)lər
过去 一般 çəkmədim çəkmədin çəkmədi çəkmədik çəkmədiniz çəkmədilər
连续 çəkmirdim çəkmirdin çəkmirdi çəkmirdik çəkmirdiniz çəkmirdilər
完成 çəkməmişdim çəkməmişdin çəkməmişdi çəkməmişdik çəkməmişdiniz çəkməmişdilər
将来 确定 çəkməyəcəyəm çəkməyəcəksən çəkməyəcək çəkməyəcəyik çəkməyəcəksiniz çəkməyəcəklər
不定 çəkmərəm çəkmərsən,
çəkməzsən 		çəkməz çəkmərik çəkmərsiniz, çəkməzsiniz çəkməzlər
过去将来 确定 çəkməyəcəkdim çəkməyəcəkdin çəkməyəcəkdi çəkməyəcəkdik çəkməyəcəkdiniz çəkməyəcəkdilər
不定 çəkməzdim çəkməzdin çəkməzdi çəkməzdik çəkməzdiniz çəkməzdilər
条件 现在 çəkməsəm çəkməsən çəkməsə çəkməsək çəkməsəniz çəkməsələr
过去 çəkməsəydim çəkməsəydin çəkməsəydi çəkməsəydik çəkməsəydiniz çəkməsəydilər
虚拟 çəkməyəm çəkməyəsən çəkməyə çəkməyək çəkməyəsiniz çəkməyələr
劝励 çəkməyəsiyəm çəkməyəsisən çəkməyəsi çəkməyəsiyik çəkməyəsisiniz çəkməyəsilər
强制 现在 çəkməməliyəm çəkməməlisən çəkməməli çəkməməliyik çəkməməlisiniz çəkməməlilər
过去 çəkməməliydim çəkməməliydin çəkməməliydi çəkməməliydik çəkməməliydiniz çəkməməliydilər
证据 现在 çəkməyirmişəm çəkməyirmişsən çəkməyirmiş çəkməyirmişik çəkməyirmişsiniz çəkməyirmişlər
过去 çəkməyibmişəm çəkməyibmişsən çəkməyibmiş çəkməyibmişik çəkməyibmişsiniz çəkməyibmişlər
祈使 çəkməyim çəkmə çəkməsin çəkməyək
çəkməyəlim* 		çəkməyin çəkməsinlər
潜在否定
主语非过去分词 çəkəmməyən
主语将来确定分词 çəkəmməyəcəq
非主语分词 (mənim +) çəkəmmədiyim (sənin +) çəkəmmədiyin (属施 +) çəkəmmədiyi (bizim +) çəkəmmədiyimiz (sizin +) çəkəmmədiyiniz (属施 +) çəkəmmədiyi 或 çəkəmmədikləri
动副词 çəkəmməyib
一般时间分词 çəkəmməyəndə
强化分词 çəkəmmədikcə
特定时间分词 çəkəmməyərkən
情态分词 çəkəmməyərək
不定式 çəkəmməmək
单数 复数
第一 第二 第三 第一 第二 第三
直陈 现在 一般 çəkəmmirəm çəkəmmirsən çəkəmmir çəkəmmirik çəkəmmirsiniz çəkəmmirlər
完成1 çəkəmməmişəm çəkəmməmisən,
çəkəmməmişsən* 		çəkəmməmişdir çəkəmməmişik çəkəmməmisiniz,
çəkəmməmişsiniz* 		çəkəmməşmilər
完成2 – çəkəmməyibsən çəkəmməyib(dir) – çəkəmməyibsiniz çəkəmməyib(dir)lər
过去 一般 çəkəmmədim çəkəmmədin çəkəmmədi çəkəmmədik çəkəmmədiniz çəkəmmədilər
连续 çəkəmmirdim çəkəmmirdin çəkəmmirdi çəkəmmirdik çəkəmmirdiniz çəkəmmirdilir
完成 çəkəmməmişdim çəkəmməmişdin çəkəmməmişdi çəkəmməmişdik çəkəmməmişdiniz çəkəmməmişdilər
将来 确定 çəkəmməyəcəyəm çəkəmməyəcəksən çəkəmməyəcək çəkəmməyəcəyik çəkəmməyəcəksiniz çəkəmməyəcəklər
不定 çəkəmmərəm çəkəmmərsən,
çəkəmməzsən 		çəkəmməz çəkəmmərik çəkəmmərsiniz,
çəkəmməzsiniz 		çəkəmməzlər
过去将来 确定 çəkəmməyəcəkdim çəkəmməyəcəkdin çəkəmməyəcəkdi çəkəmməyəcəkdik çəkəmməyəcəkdiniz çəkəmməyəcəkdilər
不定 çəkəmməzdim çəkəmməzdin çəkəmməzdi çəkəmməzdik çəkəmməzdiniz çəkəmməzdilər
条件 现在 çəkəmməsəm çəkəmməsən çəkəmməsə çəkəmməsək çəkəmməsəniz çəkəmməsələr
过去 çəkəmməsəydim çəkəmməsəydin çəkəmməsəydi çəkəmməsəydik çəkəmməsəydiniz çəkəmməsəydilər
虚拟 çəkəmməyəm çəkəmməyəsən çəkəmməyə çəkəmməyək çəkəmməyəsiniz çəkəmməyələr
祈使 çəkəmməyim çəkəmmə çəkəmməsin çəkəmməyək çəkəmməyin çəkəmməsinlər
注：部分变位形式可能只是假设，并非每一种变位形式都确实存在。
* 旧式或高语域

派生词

  • xətçəkən (“尺子”)
  • çəkilmək (“撤退”)
  • çəkiliş (“拍摄，摄制”, 名词)
  • çəki (“重量”)

复合动词

  • ad çəkmək (“提及”)
  • baş çəkmək (“拜访，前往”)
  • cəza çəkmək (“服刑”)
  • dərd çəkmək (“担心，担忧；悲伤”)
  • qol çəkmək (“签名”)
  • sınağa çəkmək (“测试”)
  • zəhmət çəkmək
  • imtahana çəkmək (“测试”)
  • əl çəkmək (“不打扰”)
  • əzab çəkmək (“遭受，忍受”)
  • əziyyət çəkmək (“遭受，忍受”)

参考资料

  1. ↑ Haneda, Koichi (2009—2010), “çəkmək”, لغات لهجه‌ی تبریز [大不里士方言词汇表] (波斯语), 大不里士: یاران, ISBN 978-964-234-028-6, 页88