yanmaq
阿塞拜疆语
| 其他字母 | |
|---|---|
| 西里尔字母 | јанмаг |
| 拉丁字母 | yanmaq |
| 波斯-阿拉伯字母 | یانماق |
词源
源自原始突厥语 *yan- (“燃烧”)。[1] 与喀喇汗语 [script needed] (yan-, “燃烧”)、土耳其语 yanmak、克里米亚鞑靼语 yanmaq (“燃烧”)、巴什基尔语 яныу (yanïw, “燃烧”)、楚瓦什语 ҫунма (śunma, “燃烧,闪光,担心,遭受”)、哈萨克语 жану (janw, “燃烧”)、吉尔吉斯语 жануу (canuu, “燃烧”)、土库曼语 ýanmak (“被烧”)、乌兹别克语 yonmoq (“to ignite, glow”)、雅库特语 сандаар (sandaar, “闪光”) (< 使役态 *jan-tɨr-)同源。
发音
动词
yanmaq
- (不及物) 燃烧
- Sobada odun yanırdı. ― 柴火在火炉里燃烧。
- Stolun üstündə şam yanır. ― 蜡烛在桌子上燃烧。
- (不及物) 被烧毁
- İkimərtəbəli ev təmamilə yanıb. ― 一栋两层楼高的房屋被完全烧毁。
- (不及物) 受热或因火而受损
- (不及物) 烤焦
- Kababı tez-tez çevirmək lazımdır ki, yanmasın. ― 需要不时将烤肉串翻面,以免烤焦。
- (比喻) 失败
- 2017年1月18日,Əli Rəhimoğlu, News Milli.az[2]:
- - Sözün düzü, çox təkliflər gəldi, amma mən ehtiyat etdim. Bir dəfə yandım deyə, ikinci dəfə yanmaq istəmədim.
- 说句实话,我收到许多录用通知,但我都是小心谨慎地跟进。因为我失败过一次,我不想再失败一遍。
- (不及物) 过劳,耗尽体力
- 2017年10月6日, Obyektiv.org[3]:
- Jurnalist xanım işdə "yandı" - Yorğunluqdan öldü
- 女记者在岗位上过劳 - 劳累过度而死。
- (不及物) 晒伤
- günəşdə yanmaq ― 被太阳晒伤
- (不及物) 灯开著
- İşıq niyə yanmır? Qaranlıqda oturmuşuq. ― 灯怎么没开?我们坐在黑暗里。
- (引申, 不及物) (电器、引擎等)处于启动状态
- Bütün gecə televizor yanır ― 电视整晚都开着。
- 近义词: işləmək
- (引申, 不及物) (电器、引擎等)开始工作
- Düyməyə basanda, işıq yanır ― 你按下按钮,灯就会开。
- Kompyuterim köhnə olduğuna görə gec yanır ― 我的电脑太旧了,所以开机很慢。
- 近义词: açılmaq、işə düşmək、hərəkətə gəlmək
- 反义词: sönmək
- (不及物) 过期,作废
- Hava limanına gec gəldim, biletim yandı. ― 我到机场太晚了,机票作废。
- 有强烈的情感
- (不及物) 狂怒
- (不及物) 强烈地爱慕,渴慕
- Sənin üçün yanıram ― 我想要你 (字面意思是“我为你燃烧”)
- (不及物) 关心,担心
- 1911年以前,Mirza Alakbar Sabir,“Ağlaşma”,出自(Please provide the book title or journal name):
- Sənə nə, evin yıxılsın, füqəra üçün yanırsan?
- 你这家伙,又有几何,关心过穷人?
- 近义词: əziyyətini çəkmək、halına qalmaq、dərdini çəkmək
变位
yanmaq的变位
| 肯定 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 主语非过去分词 | yanan | |||||||
| 主语过去分词 | yanmış | |||||||
| 主语将来确定分词 | yanacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) yandığım | (sənin +) yandığın | (属施 +) yandığı | (bizim +) yandığımız | (sizin +) yandığınız | (属施 +) yandığı 或 yandıqları | ||
| yanıb | ||||||||
| 一般时间分词 | yananda | |||||||
| 强化分词 | yandıqca | |||||||
| 特定时间分词 | yanarkən | |||||||
| 情态分词 | yanaraq | |||||||
| 不定式 | yanmaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | yanıram | yanırsan | yanır | yanırıq | yanırsınız | yanırlar |
| 完成1 | yanmışam | yanmısan, yanmışsan* |
yanmışdır | yanmışıq | yanmısınız, yanmışsınız* |
yanmışlar | ||
| 完成2 | – | yanıbsan | yanıb(dır) | – | yanıbsınız | yanıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | yandım | yandın | yandı | yandıq | yandınız | yandılar | |
| 连续 | yanırdım | yanırdın | yanırdı | yanırdıq | yanırdınız | yanırdılar | ||
| 完成 | yanmışdım | yanmışdın | yanmışdı | yanmışdıq | yanmışdınız | yanmışdılar | ||
| 将来 | 确定 | yanacağam | yanacaqsan | yanacaq | yanacağıq | yanacaqsınız | yanacaqlar | |
| 不定 | yanaram | yanarsan | yanar | yanarıq | yanarsınız | yanarlar | ||
| 过去将来 | 确定 | yanacaqdım | yanacaqdın | yanacaqdı | yanacaqdıq | yanacaqdınız | yanacaqdılar | |
| 不定 | yanardım | yanardın | yanardı | yanardıq | yanardınız | yanardılar | ||
| 条件 | 现在 | yansam | yansan | yansa | yansaq | yansanız | yansalar | |
| 过去 | yansaydım | yansaydın | yansaydı | yansaydıq | yansaydınız | yansaydılar | ||
| 虚拟 | yanam | yanasan | yana | yanaq | yanasınız | yanalar | ||
| 劝励 | yanasıyam | yanasısan | yanası | yanasıyıq | yanasısınız | yanasılar | ||
| 强制 | 现在 | yanmalıyam | yanmalısan | yanmalı | yanmalıyıq | yanmalısınız | yanmalılar | |
| 过去 | yanmalıydım | yanmalıydın | yanmalıydı | yanmalıydıq | yanmalıydınız | yanmalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | yanırmışam | yanırmışsan | yanırmış | yanırmışıq | yanırmışsınız | yanırmışlar | |
| 过去 | yanıbmışam | yanıbmışsan | yanıbmış | yanıbmışıq | yanıbmışsınız | yanıbmışlar | ||
| 祈使 | yanım | yan | yansın | yanaq, yanalım* |
yanın | yansınlar | ||
| 否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | yanmayan | |||||||
| 主语过去分词 | yanmamış | |||||||
| 主语将来确定分词 | yanmayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) yanmadığım | (sənin +) yanmadığın | (属施 +) yanmadığı | (bizim +) yanmadığımız | (sizin +) yanmadığınız | (属施 +) yanmadığı 或 yanmadıqları | ||
| 动副词 | yanmayıb | |||||||
| 一般时间分词 | yanmayanda | |||||||
| 强化分词 | yanmadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | yanmayarkən | |||||||
| 情态分词 | yanmayaraq | |||||||
| 不定式 | yanmamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | yanmıram | yanmırsan | yanmır | yanmırıq | yanmırsınız | yanmırlar |
| 完成1 | yanmamışam | yanmamısan, yanmamışsan* |
yanmamış | yanmamışıq | yanmamısınız, yanmamışsınız* |
yanmamışlar | ||
| 完成2 | – | yanmayıbsan | yanmayıb(dır) | – | yanmayıbsınız | yanmayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | yanmadım | yanmadın | yanmadı | yanmadıq | yanmadınız | yanmadılar | |
| 连续 | yanmırdım | yanmırdın | yanmırdı | yanmırdıq | yanmırdınız | yanmırdılar | ||
| 完成 | yanmamışdım | yanmamışdın | yanmamışdı | yanmamışdıq | yanmamışdınız | yanmamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | yanmayacağam | yanmayacaqsan | yanmayacaq | yanmayacağıq | yanmayacaqsınız | yanmayacaqlar | |
| 不定 | yanmaram | yanmarsan, yanmazsan |
yanmaz | yanmarıq | yanmarsınız, yanmazsınız | yanmazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | yanmayacaqdım | yanmayacaqdın | yanmayacaqdı | yanmayacaqdıq | yanmayacaqdınız | yanmayacaqdılar | |
| 不定 | yanmazdım | yanmazdın | yanmazdı | yanmazdıq | yanmazdınız | yanmazdılar | ||
| 条件 | 现在 | yanmasam | yanmasan | yanmasa | yanmasaq | yanmasanız | yanmasalar | |
| 过去 | yanmasaydım | yanmasaydın | yanmasaydı | yanmasaydıq | yanmasaydınız | yanmasaydılar | ||
| 虚拟 | yanmayam | yanmayasan | yanmaya | yanmayaq | yanmayasınız | yanmayalar | ||
| 劝励 | yanmayasıyam | yanmayasısan | yanmayası | yanmayasıyıq | yanmayasısınız | yanmayasılar | ||
| 强制 | 现在 | yanmamalıyam | yanmamalısan | yanmamalı | yanmamalıyıq | yanmamalısınız | yanmamalılar | |
| 过去 | yanmamalıydım | yanmamalıydın | yanmamalıydı | yanmamalıydıq | yanmamalıydınız | yanmamalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | yanmayırmışam | yanmayırmışsan | yanmayırmış | yanmayırmışıq | yanmayırmışsınız | yanmayırmışlar | |
| 过去 | yanmayıbmışam | yanmayıbmışsan | yanmayıbmış | yanmayıbmışıq | yanmayıbmışsınız | yanmayıbmışlar | ||
| 祈使 | yanmayım | yanma | yanmasın | yanmayaq yanmayalım* |
yanmayın | yanmasınlar | ||
| 潜在否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | yanammayan | |||||||
| 主语将来确定分词 | yanammayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) yanammadığım | (sənin +) yanammadığın | (属施 +) yanammadığı | (bizim +) yanammadığımız | (sizin +) yanammadığınız | (属施 +) yanammadığı 或 yanammadıqları | ||
| 动副词 | yanammayıb | |||||||
| 一般时间分词 | yanammayanda | |||||||
| 强化分词 | yanammadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | yanammayarkən | |||||||
| 情态分词 | yanammayaraq | |||||||
| 不定式 | yanammamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | yanammıram | yanammırsan | yanammır | yanammırıq | yanammırsınız | yanammırlar |
| 完成1 | yanammamışam | yanammamısan, yanammamışsan* |
yanammamışdır | yanammamışıq | yanammamısınız, yanammamışsınız* |
yanammaşmılar | ||
| 完成2 | – | yanammayıbsan | yanammayıb(dır) | – | yanammayıbsınız | yanammayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | yanammadım | yanammadın | yanammadı | yanammadıq | yanammadınız | yanammadılar | |
| 连续 | yanammırdım | yanammırdın | yanammırdı | yanammırdıq | yanammırdınız | yanammırdılır | ||
| 完成 | yanammamışdım | yanammamışdın | yanammamışdı | yanammamışdıq | yanammamışdınız | yanammamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | yanammayacağam | yanammayacaqsan | yanammayacaq | yanammayacağıq | yanammayacaqsınız | yanammayacaqlar | |
| 不定 | yanammaram | yanammarsan, yanammazsan |
yanammaz | yanammarıq | yanammarsınız, yanammazsınız |
yanammazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | yanammayacaqdım | yanammayacaqdın | yanammayacaqdı | yanammayacaqdıq | yanammayacaqdınız | yanammayacaqdılar | |
| 不定 | yanammazdım | yanammazdın | yanammazdı | yanammazdıq | yanammazdınız | yanammazdılar | ||
| 条件 | 现在 | yanammasam | yanammasan | yanammasa | yanammasaq | yanammasanız | yanammasalar | |
| 过去 | yanammasaydım | yanammasaydın | yanammasaydı | yanammasaydıq | yanammasaydınız | yanammasaydılar | ||
| 虚拟 | yanammayam | yanammayasan | yanammaya | yanammayaq | yanammayasınız | yanammayalar | ||
| 祈使 | yanammayım | yanamma | yanammasın | yanammayaq | yanammayın | yanammasınlar | ||
| 注:部分变位形式可能只是假设,并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
| * 旧式或高语域 | ||||||||
派生词
相关词汇
- odlanmaq (“着火”)
- od tutmaq (“着火”)
- alovlanmaq
参考资料
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*jan-”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
克里米亚鞑靼语
动词
yanmaq
变位
Template:Crh-latin-conj
