utanmaq
阿塞拜疆语
| 其他字母 | |
|---|---|
| 西里尔字母 | утанмаг |
| 拉丁字母 | utanmaq |
| 波斯-阿拉伯字母 | اوتانماق |
词源
源自共同突厥语 *ubun (“羞愧”) + -an[1]。与土耳其语 utanmak同源。
发音
动词
utanmaq
- (不及物, + 夺格) 害羞
- Soruşmaqdan utanma. ― 不要羞于提问。
- (不及物, + 夺格) 羞愧，惭愧
- Utanım sənin yerinə! ― 你真不要脸！ (字面意思是“我要是你，我会感到羞愧的！”)
- 近义词： xəcalət çəkmək
变位
utanmaq的变位
| 肯定 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 主语非过去分词 | utanan | |||||||
| 主语过去分词 | utanmış | |||||||
| 主语将来确定分词 | utanacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) utandığım | (sənin +) utandığın | (属施 +) utandığı | (bizim +) utandığımız | (sizin +) utandığınız | (属施 +) utandığı 或 utandıqları | ||
| utanıb | ||||||||
| 一般时间分词 | utananda | |||||||
| 强化分词 | utandıqca | |||||||
| 特定时间分词 | utanarkən | |||||||
| 情态分词 | utanaraq | |||||||
| 不定式 | utanmaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | utanıram | utanırsan | utanır | utanırıq | utanırsınız | utanırlar |
| 完成1 | utanmışam | utanmısan, utanmışsan* |
utanmışdır | utanmışıq | utanmısınız, utanmışsınız* |
utanmışlar | ||
| 完成2 | – | utanıbsan | utanıb(dır) | – | utanıbsınız | utanıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | utandım | utandın | utandı | utandıq | utandınız | utandılar | |
| 连续 | utanırdım | utanırdın | utanırdı | utanırdıq | utanırdınız | utanırdılar | ||
| 完成 | utanmışdım | utanmışdın | utanmışdı | utanmışdıq | utanmışdınız | utanmışdılar | ||
| 将来 | 确定 | utanacağam | utanacaqsan | utanacaq | utanacağıq | utanacaqsınız | utanacaqlar | |
| 不定 | utanaram | utanarsan | utanar | utanarıq | utanarsınız | utanarlar | ||
| 过去将来 | 确定 | utanacaqdım | utanacaqdın | utanacaqdı | utanacaqdıq | utanacaqdınız | utanacaqdılar | |
| 不定 | utanardım | utanardın | utanardı | utanardıq | utanardınız | utanardılar | ||
| 条件 | 现在 | utansam | utansan | utansa | utansaq | utansanız | utansalar | |
| 过去 | utansaydım | utansaydın | utansaydı | utansaydıq | utansaydınız | utansaydılar | ||
| 虚拟 | utanam | utanasan | utana | utanaq | utanasınız | utanalar | ||
| 劝励 | utanasıyam | utanasısan | utanası | utanasıyıq | utanasısınız | utanasılar | ||
| 强制 | 现在 | utanmalıyam | utanmalısan | utanmalı | utanmalıyıq | utanmalısınız | utanmalılar | |
| 过去 | utanmalıydım | utanmalıydın | utanmalıydı | utanmalıydıq | utanmalıydınız | utanmalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | utanırmışam | utanırmışsan | utanırmış | utanırmışıq | utanırmışsınız | utanırmışlar | |
| 过去 | utanıbmışam | utanıbmışsan | utanıbmış | utanıbmışıq | utanıbmışsınız | utanıbmışlar | ||
| 祈使 | utanım | utan | utansın | utanaq, utanalım* |
utanın | utansınlar | ||
| 否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | utanmayan | |||||||
| 主语过去分词 | utanmamış | |||||||
| 主语将来确定分词 | utanmayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) utanmadığım | (sənin +) utanmadığın | (属施 +) utanmadığı | (bizim +) utanmadığımız | (sizin +) utanmadığınız | (属施 +) utanmadığı 或 utanmadıqları | ||
| 动副词 | utanmayıb | |||||||
| 一般时间分词 | utanmayanda | |||||||
| 强化分词 | utanmadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | utanmayarkən | |||||||
| 情态分词 | utanmayaraq | |||||||
| 不定式 | utanmamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | utanmıram | utanmırsan | utanmır | utanmırıq | utanmırsınız | utanmırlar |
| 完成1 | utanmamışam | utanmamısan, utanmamışsan* |
utanmamış | utanmamışıq | utanmamısınız, utanmamışsınız* |
utanmamışlar | ||
| 完成2 | – | utanmayıbsan | utanmayıb(dır) | – | utanmayıbsınız | utanmayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | utanmadım | utanmadın | utanmadı | utanmadıq | utanmadınız | utanmadılar | |
| 连续 | utanmırdım | utanmırdın | utanmırdı | utanmırdıq | utanmırdınız | utanmırdılar | ||
| 完成 | utanmamışdım | utanmamışdın | utanmamışdı | utanmamışdıq | utanmamışdınız | utanmamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | utanmayacağam | utanmayacaqsan | utanmayacaq | utanmayacağıq | utanmayacaqsınız | utanmayacaqlar | |
| 不定 | utanmaram | utanmarsan, utanmazsan |
utanmaz | utanmarıq | utanmarsınız, utanmazsınız | utanmazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | utanmayacaqdım | utanmayacaqdın | utanmayacaqdı | utanmayacaqdıq | utanmayacaqdınız | utanmayacaqdılar | |
| 不定 | utanmazdım | utanmazdın | utanmazdı | utanmazdıq | utanmazdınız | utanmazdılar | ||
| 条件 | 现在 | utanmasam | utanmasan | utanmasa | utanmasaq | utanmasanız | utanmasalar | |
| 过去 | utanmasaydım | utanmasaydın | utanmasaydı | utanmasaydıq | utanmasaydınız | utanmasaydılar | ||
| 虚拟 | utanmayam | utanmayasan | utanmaya | utanmayaq | utanmayasınız | utanmayalar | ||
| 劝励 | utanmayasıyam | utanmayasısan | utanmayası | utanmayasıyıq | utanmayasısınız | utanmayasılar | ||
| 强制 | 现在 | utanmamalıyam | utanmamalısan | utanmamalı | utanmamalıyıq | utanmamalısınız | utanmamalılar | |
| 过去 | utanmamalıydım | utanmamalıydın | utanmamalıydı | utanmamalıydıq | utanmamalıydınız | utanmamalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | utanmayırmışam | utanmayırmışsan | utanmayırmış | utanmayırmışıq | utanmayırmışsınız | utanmayırmışlar | |
| 过去 | utanmayıbmışam | utanmayıbmışsan | utanmayıbmış | utanmayıbmışıq | utanmayıbmışsınız | utanmayıbmışlar | ||
| 祈使 | utanmayım | utanma | utanmasın | utanmayaq utanmayalım* |
utanmayın | utanmasınlar | ||
| 潜在否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | utanammayan | |||||||
| 主语将来确定分词 | utanammayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) utanammadığım | (sənin +) utanammadığın | (属施 +) utanammadığı | (bizim +) utanammadığımız | (sizin +) utanammadığınız | (属施 +) utanammadığı 或 utanammadıqları | ||
| 动副词 | utanammayıb | |||||||
| 一般时间分词 | utanammayanda | |||||||
| 强化分词 | utanammadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | utanammayarkən | |||||||
| 情态分词 | utanammayaraq | |||||||
| 不定式 | utanammamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | utanammıram | utanammırsan | utanammır | utanammırıq | utanammırsınız | utanammırlar |
| 完成1 | utanammamışam | utanammamısan, utanammamışsan* |
utanammamışdır | utanammamışıq | utanammamısınız, utanammamışsınız* |
utanammaşmılar | ||
| 完成2 | – | utanammayıbsan | utanammayıb(dır) | – | utanammayıbsınız | utanammayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | utanammadım | utanammadın | utanammadı | utanammadıq | utanammadınız | utanammadılar | |
| 连续 | utanammırdım | utanammırdın | utanammırdı | utanammırdıq | utanammırdınız | utanammırdılır | ||
| 完成 | utanammamışdım | utanammamışdın | utanammamışdı | utanammamışdıq | utanammamışdınız | utanammamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | utanammayacağam | utanammayacaqsan | utanammayacaq | utanammayacağıq | utanammayacaqsınız | utanammayacaqlar | |
| 不定 | utanammaram | utanammarsan, utanammazsan |
utanammaz | utanammarıq | utanammarsınız, utanammazsınız |
utanammazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | utanammayacaqdım | utanammayacaqdın | utanammayacaqdı | utanammayacaqdıq | utanammayacaqdınız | utanammayacaqdılar | |
| 不定 | utanammazdım | utanammazdın | utanammazdı | utanammazdıq | utanammazdınız | utanammazdılar | ||
| 条件 | 现在 | utanammasam | utanammasan | utanammasa | utanammasaq | utanammasanız | utanammasalar | |
| 过去 | utanammasaydım | utanammasaydın | utanammasaydı | utanammasaydıq | utanammasaydınız | utanammasaydılar | ||
| 虚拟 | utanammayam | utanammayasan | utanammaya | utanammayaq | utanammayasınız | utanammayalar | ||
| 祈使 | utanammayım | utanamma | utanammasın | utanammayaq | utanammayın | utanammasınlar | ||
| 注：部分变位形式可能只是假设，并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
| * 旧式或高语域 | ||||||||
派生词
- utandırmaq (“使羞愧”)
- utanc (“惭愧”)
- utanmaz (“无耻的”)
参考资料
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*ubut”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill