eşmək
阿塞拜疆语
| 其他字母 | |
|---|---|
| 西里尔字母 | ешмәк |
| 拉丁字母 | eşmək |
| 波斯-阿拉伯字母 | ائشمک |
词源
源自原始突厥语 *ēĺ-。[1]与土耳其语 eşmek, 楚瓦什语 алт (alt)同源。
动词
eşmək 〈及物〉
变位
eşmək的变位
| 肯定 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 主语非过去分词 | eşən | |||||||
| 主语过去分词 | eşmiş | |||||||
| 主语将来确定分词 | eşəcəq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) eşdiyim | (sənin +) eşdiyin | (属施 +) eşdiyi | (bizim +) eşdiyimiz | (sizin +) eşdiyiniz | (属施 +) eşdiyi 或 eşdikləri | ||
| eşib | ||||||||
| 一般时间分词 | eşəndə | |||||||
| 强化分词 | eşdikcə | |||||||
| 特定时间分词 | eşərkən | |||||||
| 情态分词 | eşərək | |||||||
| 不定式 | eşmək | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | eşirəm | eşirsən | eşir | eşirik | eşirsiniz | eşirlər |
| 完成1 | eşmişəm | eşmisən, eşmişsən* |
eşmişdir | eşmişik | eşmisiniz, eşmişsiniz* |
eşmişlər | ||
| 完成2 | – | eşibsən | eşib(dir) | – | eşibsiniz | eşib(dir)lər | ||
| 过去 | 一般 | eşdim | eşdin | eşdi | eşdik | eşdiniz | eşdilər | |
| 连续 | eşirdim | eşirdin | eşirdi | eşirdik | eşirdiniz | eşirdilər | ||
| 完成 | eşmişdim | eşmişdin | eşmişdi | eşmişdik | eşmişdiniz | eşmişdilər | ||
| 将来 | 确定 | eşəcəyəm | eşəcəksən | eşəcək | eşəcəyik | eşəcəksiniz | eşəcəklər | |
| 不定 | eşərəm | eşərsən | eşər | eşərik | eşərsiniz | eşərlər | ||
| 过去将来 | 确定 | eşəcəkdim | eşəcəkdin | eşəcəkdi | eşəcəkdik | eşəcəkdiniz | eşəcəkdilər | |
| 不定 | eşərdim | eşərdin | eşərdi | eşərdik | eşərdiniz | eşərdilər | ||
| 条件 | 现在 | eşsəm | eşsən | eşsə | eşsək | eşsəniz | eşsələr | |
| 过去 | eşsəydim | eşsəydin | eşsəydi | eşsəydik | eşsəydiniz | eşsəydilər | ||
| 虚拟 | eşəm | eşəsən | eşə | eşək | eşəsiniz | eşələr | ||
| 劝励 | eşəsiyəm | eşəsisən | eşəsi | eşəsiyik | eşəsisiniz | eşəsilər | ||
| 强制 | 现在 | eşməliyəm | eşməlisən | eşməli | eşməliyik | eşməlisiniz | eşməlilər | |
| 过去 | eşməliydim | eşməliydin | eşməliydi | eşməliydik | eşməliydiniz | eşməliydilər | ||
| 证据 | 现在 | eşirmişəm | eşirmişsən | eşirmiş | eşirmişik | eşirmişsiniz | eşirmişlər | |
| 过去 | eşibmişəm | eşibmişsən | eşibmiş | eşibmişik | eşibmişsiniz | eşibmişlər | ||
| 祈使 | eşim | eş | eşsin | eşək, eşəlim* |
eşin | eşsinlər | ||
| 否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | eşməyən | |||||||
| 主语过去分词 | eşməmiş | |||||||
| 主语将来确定分词 | eşməyəcəq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) eşmədiyim | (sənin +) eşmədiyin | (属施 +) eşmədiyi | (bizim +) eşmədiyimiz | (sizin +) eşmədiyiniz | (属施 +) eşmədiyi 或 eşmədikləri | ||
| 动副词 | eşməyib | |||||||
| 一般时间分词 | eşməyəndə | |||||||
| 强化分词 | eşmədikcə | |||||||
| 特定时间分词 | eşməyərkən | |||||||
| 情态分词 | eşməyərək | |||||||
| 不定式 | eşməmək | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | eşmirəm | eşmirsən | eşmir | eşmirik | eşmirsiniz | eşmirlər |
| 完成1 | eşməmişəm | eşməmisən, eşməmişsən* |
eşməmiş | eşməmişik | eşməmisiniz, eşməmişsiniz* |
eşməmişlər | ||
| 完成2 | – | eşməyibsən | eşməyib(dir) | – | eşməyibsiniz | eşməyib(dir)lər | ||
| 过去 | 一般 | eşmədim | eşmədin | eşmədi | eşmədik | eşmədiniz | eşmədilər | |
| 连续 | eşmirdim | eşmirdin | eşmirdi | eşmirdik | eşmirdiniz | eşmirdilər | ||
| 完成 | eşməmişdim | eşməmişdin | eşməmişdi | eşməmişdik | eşməmişdiniz | eşməmişdilər | ||
| 将来 | 确定 | eşməyəcəyəm | eşməyəcəksən | eşməyəcək | eşməyəcəyik | eşməyəcəksiniz | eşməyəcəklər | |
| 不定 | eşmərəm | eşmərsən, eşməzsən |
eşməz | eşmərik | eşmərsiniz, eşməzsiniz | eşməzlər | ||
| 过去将来 | 确定 | eşməyəcəkdim | eşməyəcəkdin | eşməyəcəkdi | eşməyəcəkdik | eşməyəcəkdiniz | eşməyəcəkdilər | |
| 不定 | eşməzdim | eşməzdin | eşməzdi | eşməzdik | eşməzdiniz | eşməzdilər | ||
| 条件 | 现在 | eşməsəm | eşməsən | eşməsə | eşməsək | eşməsəniz | eşməsələr | |
| 过去 | eşməsəydim | eşməsəydin | eşməsəydi | eşməsəydik | eşməsəydiniz | eşməsəydilər | ||
| 虚拟 | eşməyəm | eşməyəsən | eşməyə | eşməyək | eşməyəsiniz | eşməyələr | ||
| 劝励 | eşməyəsiyəm | eşməyəsisən | eşməyəsi | eşməyəsiyik | eşməyəsisiniz | eşməyəsilər | ||
| 强制 | 现在 | eşməməliyəm | eşməməlisən | eşməməli | eşməməliyik | eşməməlisiniz | eşməməlilər | |
| 过去 | eşməməliydim | eşməməliydin | eşməməliydi | eşməməliydik | eşməməliydiniz | eşməməliydilər | ||
| 证据 | 现在 | eşməyirmişəm | eşməyirmişsən | eşməyirmiş | eşməyirmişik | eşməyirmişsiniz | eşməyirmişlər | |
| 过去 | eşməyibmişəm | eşməyibmişsən | eşməyibmiş | eşməyibmişik | eşməyibmişsiniz | eşməyibmişlər | ||
| 祈使 | eşməyim | eşmə | eşməsin | eşməyək eşməyəlim* |
eşməyin | eşməsinlər | ||
| 潜在否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | eşəmməyən | |||||||
| 主语将来确定分词 | eşəmməyəcəq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) eşəmmədiyim | (sənin +) eşəmmədiyin | (属施 +) eşəmmədiyi | (bizim +) eşəmmədiyimiz | (sizin +) eşəmmədiyiniz | (属施 +) eşəmmədiyi 或 eşəmmədikləri | ||
| 动副词 | eşəmməyib | |||||||
| 一般时间分词 | eşəmməyəndə | |||||||
| 强化分词 | eşəmmədikcə | |||||||
| 特定时间分词 | eşəmməyərkən | |||||||
| 情态分词 | eşəmməyərək | |||||||
| 不定式 | eşəmməmək | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | eşəmmirəm | eşəmmirsən | eşəmmir | eşəmmirik | eşəmmirsiniz | eşəmmirlər |
| 完成1 | eşəmməmişəm | eşəmməmisən, eşəmməmişsən* |
eşəmməmişdir | eşəmməmişik | eşəmməmisiniz, eşəmməmişsiniz* |
eşəmməşmilər | ||
| 完成2 | – | eşəmməyibsən | eşəmməyib(dir) | – | eşəmməyibsiniz | eşəmməyib(dir)lər | ||
| 过去 | 一般 | eşəmmədim | eşəmmədin | eşəmmədi | eşəmmədik | eşəmmədiniz | eşəmmədilər | |
| 连续 | eşəmmirdim | eşəmmirdin | eşəmmirdi | eşəmmirdik | eşəmmirdiniz | eşəmmirdilir | ||
| 完成 | eşəmməmişdim | eşəmməmişdin | eşəmməmişdi | eşəmməmişdik | eşəmməmişdiniz | eşəmməmişdilər | ||
| 将来 | 确定 | eşəmməyəcəyəm | eşəmməyəcəksən | eşəmməyəcək | eşəmməyəcəyik | eşəmməyəcəksiniz | eşəmməyəcəklər | |
| 不定 | eşəmmərəm | eşəmmərsən, eşəmməzsən |
eşəmməz | eşəmmərik | eşəmmərsiniz, eşəmməzsiniz |
eşəmməzlər | ||
| 过去将来 | 确定 | eşəmməyəcəkdim | eşəmməyəcəkdin | eşəmməyəcəkdi | eşəmməyəcəkdik | eşəmməyəcəkdiniz | eşəmməyəcəkdilər | |
| 不定 | eşəmməzdim | eşəmməzdin | eşəmməzdi | eşəmməzdik | eşəmməzdiniz | eşəmməzdilər | ||
| 条件 | 现在 | eşəmməsəm | eşəmməsən | eşəmməsə | eşəmməsək | eşəmməsəniz | eşəmməsələr | |
| 过去 | eşəmməsəydim | eşəmməsəydin | eşəmməsəydi | eşəmməsəydik | eşəmməsəydiniz | eşəmməsəydilər | ||
| 虚拟 | eşəmməyəm | eşəmməyəsən | eşəmməyə | eşəmməyək | eşəmməyəsiniz | eşəmməyələr | ||
| 祈使 | eşəmməyim | eşəmmə | eşəmməsin | eşəmməyək | eşəmməyin | eşəmməsinlər | ||
| 注：部分变位形式可能只是假设，并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
| * 旧式或高语域 | ||||||||
参考资料
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*ēĺ-”, Etymological dictionary of the Altaic languages [阿尔泰语系词源词典] (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill