durmaq
阿塞拜疆语
| 其他字母 | |
|---|---|
| 西里尔字母 | дурмаг |
| 拉丁字母 | durmaq |
| 波斯-阿拉伯字母 | دورماق |
词源
源自原始突厥语 *dur- (“站”)[1]。与土耳其语 durmak, 土库曼语 durmak, 克里米亚鞑靼语 turmak, 乌兹别克语 turmoq, 维吾尔语 تۇرماق (turmaq), 哈萨克语 тұру (turw), 鞑靼语 turu, 楚瓦什语 тӑр (tăr)同源。
发音
动词
durmaq 〈不及物〉
- 站
- 1937,Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Vasvası; reprinted as Tоfiq Hüsеynоğlu, Məryəm Aхundоva编, Yusif Vəzir Çəmənzəminli. Əsərləri. Üç cilddə. Birinci cild,卷号I,Baku:AVRASİYA PRЕSS,2005, 页号329:
- Yanı uşaqlı bir rus qadını durmuşdu.
- 一个带着孩子的俄罗斯女人站在他旁边。
- Bütün günü ayaq üstə durmuşam, çox yorğunam ― 我站了一整天,累死了。
- Növbədə durmaq ― 站在队列里
- 近义词: dayanmaq
- 起床;站起
- Səhər tezdən durmaq. ― 早早地起床。
- Avtobusa minəndə cavanlar durub mənə yer verirlər, deyəsən qocalmışam.
- 我上公交车的时候,年轻人站起来给我让座,感觉我已经老了。
- 近义词: qalxmaq
- 停
- 近义词: dayanmaq
- 等
- 静止
- 1910,Yusif Vəzir Cəmənzəminli, Vasvası; reprinted as Tоfiq Hüsеynоğlu, Məryəm Aхundоva编, Yusif Vəzir Çəmənzəminli. Əsərləri. Üç cilddə. Birinci cild,卷号I,Baku:AVRASİYA PRЕSS,2005, 页号96:
- Ağacların budaqları darvazanın tağının üzərindən sallanaraq sakit durmuşdu.
- 树枝静静地挂在门拱上。
- 近义词: tərpənməmək
- 〈俗〉 勃起
变位
durmaq的变位
| 肯定 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 主语非过去分词 | duran | |||||||
| 主语过去分词 | durmuş | |||||||
| 主语将来确定分词 | duracaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) durduğum | (sənin +) durduğun | (属施 +) durduğu | (bizim +) durduğumuz | (sizin +) durduğunuz | (属施 +) durduğu 或 durduqları | ||
| durub | ||||||||
| 一般时间分词 | duranda | |||||||
| 强化分词 | durduqca | |||||||
| 特定时间分词 | durarkən | |||||||
| 情态分词 | duraraq | |||||||
| 不定式 | durmaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | dururam | durursan | durur | dururuq | durursunuz | dururlar |
| 完成1 | durmuşam | durmusan, durmuşsan* |
durmuşdur | durmuşuq | durmusunuz, durmuşsunuz* |
durmuşlar | ||
| 完成2 | – | durubsan | durub(dur) | – | durubsunuz | durub(dur)lar | ||
| 过去 | 一般 | durdum | durdun | durdu | durduq | durdunuz | durdular | |
| 连续 | dururdum | dururdun | dururdu | dururduq | dururdunuz | dururdular | ||
| 完成 | durmuşdum | durmuşdun | durmuşdu | durmuşduq | durmuşdunuz | durmuşdular | ||
| 将来 | 确定 | duracağam | duracaqsan | duracaq | duracağıq | duracaqsınız | duracaqlar | |
| 不定 | duraram | durarsan | durar | durarıq | durarsınız | durarlar | ||
| 过去将来 | 确定 | duracaqdım | duracaqdın | duracaqdı | duracaqdıq | duracaqdınız | duracaqdılar | |
| 不定 | durardım | durardın | durardı | durardıq | durardınız | durardılar | ||
| 条件 | 现在 | dursam | dursan | dursa | dursaq | dursanız | dursalar | |
| 过去 | dursaydım | dursaydın | dursaydı | dursaydıq | dursaydınız | dursaydılar | ||
| 虚拟 | duram | durasan | dura | duraq | durasınız | duralar | ||
| 劝励 | durasıyam | durasısan | durası | durasıyıq | durasısınız | durasılar | ||
| 强制 | 现在 | durmalıyam | durmalısan | durmalı | durmalıyıq | durmalısınız | durmalılar | |
| 过去 | durmalıydım | durmalıydın | durmalıydı | durmalıydıq | durmalıydınız | durmalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | dururmışam | dururmışsan | dururmış | dururmışuq | dururmışsunuz | dururmışlar | |
| 过去 | durubmışam | durubmışsan | durubmış | durubmışuq | durubmışsunuz | durubmışlar | ||
| 祈使 | durum | dur | dursun | duraq, duralım* |
durun | dursunlar | ||
| 否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | durmayan | |||||||
| 主语过去分词 | durmamış | |||||||
| 主语将来确定分词 | durmayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) durmadığım | (sənin +) durmadığın | (属施 +) durmadığı | (bizim +) durmadığımız | (sizin +) durmadığınız | (属施 +) durmadığı 或 durmadıqları | ||
| 动副词 | durmayıb | |||||||
| 一般时间分词 | durmayanda | |||||||
| 强化分词 | durmadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | durmayarkən | |||||||
| 情态分词 | durmayaraq | |||||||
| 不定式 | durmamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | durmuram | durmursan | durmur | durmuruq | durmursunuz | durmurlar |
| 完成1 | durmamışam | durmamısan, durmamışsan* |
durmamış | durmamışıq | durmamısınız, durmamışsınız* |
durmamışlar | ||
| 完成2 | – | durmayıbsan | durmayıb(dır) | – | durmayıbsınız | durmayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | durmadım | durmadın | durmadı | durmadıq | durmadınız | durmadılar | |
| 连续 | durmurdum | durmurdun | durmurdu | durmurduq | durmurdunuz | durmurdular | ||
| 完成 | durmamışdım | durmamışdın | durmamışdı | durmamışdıq | durmamışdınız | durmamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | durmayacağam | durmayacaqsan | durmayacaq | durmayacağıq | durmayacaqsınız | durmayacaqlar | |
| 不定 | durmaram | durmarsan, durmazsan |
durmaz | durmarıq | durmarsınız, durmazsınız | durmazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | durmayacaqdım | durmayacaqdın | durmayacaqdı | durmayacaqdıq | durmayacaqdınız | durmayacaqdılar | |
| 不定 | durmazdım | durmazdın | durmazdı | durmazdıq | durmazdınız | durmazdılar | ||
| 条件 | 现在 | durmasam | durmasan | durmasa | durmasaq | durmasanız | durmasalar | |
| 过去 | durmasaydım | durmasaydın | durmasaydı | durmasaydıq | durmasaydınız | durmasaydılar | ||
| 虚拟 | durmayam | durmayasan | durmaya | durmayaq | durmayasınız | durmayalar | ||
| 劝励 | durmayasıyam | durmayasısan | durmayası | durmayasıyıq | durmayasısınız | durmayasılar | ||
| 强制 | 现在 | durmamalıyam | durmamalısan | durmamalı | durmamalıyıq | durmamalısınız | durmamalılar | |
| 过去 | durmamalıydım | durmamalıydın | durmamalıydı | durmamalıydıq | durmamalıydınız | durmamalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | durmayırmışam | durmayırmışsan | durmayırmış | durmayırmışuq | durmayırmışsunuz | durmayırmışlar | |
| 过去 | durmayıbmışam | durmayıbmışsan | durmayıbmış | durmayıbmışuq | durmayıbmışsunuz | durmayıbmışlar | ||
| 祈使 | durmayım | durma | durmasın | durmayaq durmayalım* |
durmayın | durmasınlar | ||
| 潜在否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | durammayan | |||||||
| 主语将来确定分词 | durammayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) durammadığım | (sənin +) durammadığın | (属施 +) durammadığı | (bizim +) durammadığımız | (sizin +) durammadığınız | (属施 +) durammadığı 或 durammadıqları | ||
| 动副词 | durammayıb | |||||||
| 一般时间分词 | durammayanda | |||||||
| 强化分词 | durammadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | durammayarkən | |||||||
| 情态分词 | durammayaraq | |||||||
| 不定式 | durammamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | durammıram | durammırsan | durammır | durammırıq | durammırsınız | durammırlar |
| 完成1 | durammamışam | durammamısan, durammamışsan* |
durammamışdır | durammamışıq | durammamısınız, durammamışsınız* |
durammaşmılar | ||
| 完成2 | – | durammayıbsan | durammayıb(dır) | – | durammayıbsınız | durammayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | durammadım | durammadın | durammadı | durammadıq | durammadınuz | durammadılar | |
| 连续 | durammırdım | durammırdın | durammırdı | durammırdıq | durammırdınız | durammırdulır | ||
| 完成 | durammamışdım | durammamışdın | durammamışdı | durammamışdıq | durammamışdınız | durammamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | durammayacağam | durammayacaqsan | durammayacaq | durammayacağıq | durammayacaqsınız | durammayacaqlar | |
| 不定 | durammaram | durammarsan, durammazsan |
durammaz | durammarıq | durammarsınız, durammazsınız |
durammazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | durammayacaqdım | durammayacaqdın | durammayacaqdı | durammayacaqdıq | durammayacaqdınız | durammayacaqdılar | |
| 不定 | durammazdım | durammazdın | durammazdı | durammazdıq | durammazdınız | durammazdılar | ||
| 条件 | 现在 | durammasam | durammasan | durammasa | durammasaq | durammasanız | durammasalar | |
| 过去 | durammasaydım | durammasaydın | durammasaydı | durammasaydıq | durammasaydınız | durammasaydılar | ||
| 虚拟 | durammayam | durammayasan | durammaya | durammayaq | durammayasınız | durammayalar | ||
| 祈使 | durammayım | duramma | durammasın | durammayaq | durammayın | durammasınlar | ||
| 注:部分变位形式可能只是假设,并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
| * 旧式或高语域 | ||||||||
派生词
- duruş
- durğun
- durum
参考资料
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*dur-”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
