кыргыз
吉尔吉斯语
词源
源头不确定。可能源自кырк кыз (kırk kız, “四十个女孩”)，指的是史诗《玛纳斯》中，玛纳斯联合四十个小部落抗衡中国和穆斯林入侵；或可能源自кырк ууз (kırk uuz, “四十个部落”)；还有可能来自кыргыс (kırgıs, “不朽的，不灭的”)。亦有其他说法。
亦对照哈卡斯语 хырғыс (xırğıs, 部落名)、图瓦语 кыргыс (kırgıs, 部落名)等。
发音
名词
кыргыз • (kırgız) (阿拉伯字母拼写 قىرعىز)
- 吉尔吉斯人
- (定语) 吉尔吉斯的
- кыргыз тили ― kırgız tili ― 吉尔吉斯语
- Кыргыз Республикасы ― Kırgız Respublikası ― 吉尔吉斯共和国
- (定语) 吉尔吉斯的
变格
кыргыз的变格
| 单数 (жекелик) |
复数 (көптөгөн) | |
|---|---|---|
| 主格 (атооч) | кыргыз kırgız |
кыргыздар kırgızdar |
| 属格 (илик) | кыргыздын kırgızdın |
кыргыздардын kırgızdardın |
| 与格 (барыш) | кыргызга kırgızga |
кыргыздарга kırgızdarga |
| 宾格 (табыш) | кыргызды kırgızdı |
кыргыздарды kırgızdardı |
| 方位格 (жатыш) | кыргызда kırgızda |
кыргыздарда kırgızdarda |
| 夺格 (чыгыш) | кыргыздан kırgızdan |
кыргыздардан kırgızdardan |
| 所有格形式 | ||
| 第一人称单数 (менин) | ||
| 主格 | кыргызым kırgızım |
кыргыздарым kırgızdarım |
| 属格 | кыргызымдын kırgızımdın |
кыргыздарымдын kırgızdarımdın |
| 与格 | кыргызыма kırgızıma |
кыргыздарыма kırgızdarıma |
| 宾格 | кыргызымды kırgızımdı |
кыргыздарымды kırgızdarımdı |
| 方位格 | кыргызымда kırgızımda |
кыргыздарымда kırgızdarımda |
| 夺格 | кыргызымдан kırgızımdan |
кыргыздарымдан kırgızdarımdan |
| 第二人称单数非正式 (сенин) | ||
| 主格 | кыргызың kırgızıñ |
кыргыздарың kırgızdarıñ |
| 属格 | кыргызыңдын kırgızıñdın |
кыргыздарыңдын kırgızdarıñdın |
| 与格 | кыргызыңа kırgızıña |
кыргыздарыңа kırgızdarıña |
| 宾格 | кыргызыңды kırgızıñdı |
кыргыздарыңды kırgızdarıñdı |
| 方位格 | кыргызыңда kırgızıñda |
кыргыздарыңда kırgızdarıñda |
| 夺格 | кыргызыңдан kırgızıñdan |
кыргыздарыңдан kırgızdarıñdan |
| 第二人称单数正式 (сиздин) | ||
| 主格 | кыргызыңыз kırgızıñız |
кыргыздарыңыз kırgızdarıñız |
| 属格 | кыргызыңыздын kırgızıñızdın |
кыргыздарыңыздын kırgızdarıñızdın |
| 与格 | кыргызыңызга kırgızıñızga |
кыргыздарыңызга kırgızdarıñızga |
| 宾格 | кыргызыңызды kırgızıñızdı |
кыргыздарыңызды kırgızdarıñızdı |
| 方位格 | кыргызыңызда kırgızıñızda |
кыргыздарыңызда kırgızdarıñızda |
| 夺格 | кыргызыңыздан kırgızıñızdan |
кыргыздарыңыздан kırgızdarıñızdan |
派生词汇
- кыргызча (kırgızça, 状语)
- Кыргызстан (Kırgızstan, “吉尔吉斯斯坦”)
俄语
词源
发音
- IPA(帮助)：[kɨrˈɡɨs]
名词
кыргы́з (kyrgýz) m anim (属格 кыргы́за，主格复数 кыргы́зы，属格复数 кыргы́зов，阴性 кыргы́зка)
变格
кыргы́з的变格形式 (anim 阳性-form 硬音词干 accent-a)
| 单数 | 复数 | |
|---|---|---|
| 主格 | кыргы́з kyrgýz |
кыргы́зы kyrgýzy |
| 属格 | кыргы́за kyrgýza |
кыргы́зов kyrgýzov |
| 与格 | кыргы́зу kyrgýzu |
кыргы́зам kyrgýzam |
| 宾格 | кыргы́за kyrgýza |
кыргы́зов kyrgýzov |
| 工具格 | кыргы́зом kyrgýzom |
кыргы́зами kyrgýzami |
| 前置格 | кыргы́зе kyrgýze |
кыргы́зах kyrgýzax |